Dişi Neo Ceylin Erguvan ve Ajan Smith Ilgaz Kaya. Yargı Dizisinde Kim Neyi Temsil Ediyor?

Yargı çok severek izlediğim bir dizi. Aslında ilk sezonundan beri takip dttiğim ve şu an düzenli takip ettiğim tek dizi. Büyük bir başarıya da imza attı. Uluslararası Emmy ödülü aldı. Gurur duyduk ve sevindik. Birazcık havamı atıp arkadaşlarıma ilk bölümünden beri izliyorum demiş ve seyircisi olarak bu başarıdan ayrı bir gurur duymuş olabilirim. Tüm ekibi ve sevgili Sema Ergenekon’u kutluyorum. Şimdi yazma nedenime geçeyim. Yargı düşündüren bir dizi. Özellikle onu yazan sevgili Sema Ergenekon’un seyircisinin yazdığı şey üstünde düşünmesine, irdelemesine ve sorular sorup eleştirmesine açık bir kalem olduğunu düşünüyorum.

Çünkü yazdığınız eser başkasına bir şeyleri sorgulatıp eleştiri veya analiz yaptırıyorsa dolu bir şeyler yazıyorsunuz demektir. Bu düşünce ile başlıyorum. Yargı bu sezon girişi ile dikkatleri çok çekti. Çok etkilendiğim ve arkasından uyuyamadığım bir 66. bölüm var mesela. Ama bazı havada kalan konular da var. Mesela çok dürüst denilen Ilgaz savcının şaibeli avukat Nil ile buluşmalarına kesin bir nedeni var havası verildi. Ilgaz savcı suça karışmış, hakkında delil bulunan şaibeli avukat Nil’i hararetli şekilde Ceylin savcıya savunurken bir nedenden bahsetti.

Biz de “Tamam canım, Ilgaz savcı zaten ölse böyle birine dosya falan getirmezdi, buluşmazdı onunla” dedik. Dedik de dediğimiz ile kaldık. Kandırılmış gibi hissetmeyi sevmiyorum seyirci olarak. Bunun için hala o konuda bir açıklama bekliyprum. Ama yazma nedenim başka. 71. bölümü heyecanla bekledik. Nasıl beklemeyelim. Ceylin ve Ilgaz evlenecekti. Aşk aşk aşk…. Oturduk ekran karşısına. Seyrettiğimiz şey aşk dışında her şeydi. Ilgaz, Ceylin’in çocuklarını kaçıran kadın adaletten kaçamasın ve hak ettiği cezayı alsın diye yaptığı oyunu anladı. Çok rahattım. “Tamam ya” dedim. “Ilgaz düpedüz suç işlemiş kişilere göz yumdu. Ceylin’i mi şikayet edecek?” Ama gördüm ki gerçekten şikayet edecekti. O andan itibaren bir tel koptu dizi ile aramda. Fakat neden diye de sormaya başladım. Vicdan ve adalet sahibi insan davranışı değil bu. Çünkü düşünsenize zaten eşinizin yaptığı şey çocuğunuzu 2,5 yıl bir yere kapatıp bu çocuğu kullanmış bir kadının şaibeli sahte bir rapor ile alması gereken cezadan kaçmasını önlemek için ise buna kızar mısınız?

Adalet zaten sahte raporlar ile suçlunun cezadan kaçmasını önlemek değil midir? Normalde kendi aileniz olmasa bile bir çocuğa karşı suç işlemiş birinin cezadan sahte bir rapor ile kaçmasını önleyen bir savcı duysanız kimin tarafında olursunuz? Sizin o an buna müdahale etmeniz çocuğa karşı suç işleyenin ve ona yardım edenin işine yarayacak sonuçta. Ellerine koz vermiş olursunuz en azından. Sonunda şu sonuçlara vardım. Ilgaz savcı eşit adalete göre çalışan, mesleğe aykırı davranan herkesi şikayet eden ve yakını olsa da ayrım yapmayan biri değil. Seyrettiğimiz Ilgaz savcı defalarca ayrım yaptı, yakınlarını korudu ve suça göz yumdu. O zaman neden sadece Ceylin’i şikayet ediyor? Neden sadece Ceylin’e bu acımasız tutum? Düşündüm ve buldum. Ilgaz’ın bu denklemde adalet isteyen kişi olmadığını zaten anlamıştık. Ilgaz’ın koruduğu şeyin tüm aksaklıkları ve adaletsizliği mevcut düzen olduğunu ve Ceylin’i düzene zarar verecek kişi olarak gördüğünü anladğınız an tüm roller oturuyor. Matrix filmi geldi aklıma ilk olarak. Ilgaz Kaya mevcut sistemin ve düzenin olmamışlığını görüp uyananlara düşman bir Ajan Smith. Bunun için Ceylin Erguvan adalet bu mu deyip bir şey yaptığında, onu sisteme ve düzene tehlike olarak görüyor. O an sadece programlı bir sistem-düzen koruyucusu gibi duygusuz, acımasız bir sistem adamına dönüşüp Ceylin’e saldırıyor. Ilgaz bu düzenin adamı. Ceylin ise adaletin mevcut sistem ve düzende sağlanamadığını gören uyanmış bir Neo. Ilgaz elinde fişi ile dolaşıp Ceylin’i “Bu düzen iyidir, isyan etme” uykusuna yatırmaya çalışıyor. Devam edeceğim ama önce gelin bakalım Ceylin dışında kimler için neler yapmış ve yeri geldiğinde kendisi hangi kuralları çiğnemiş Ilgaz savcı:

1- Daha 1. bölümde Çınar tutuklandıktan sonra Eren’den dava için aldığı her bilgi kural dışıydı. Eren dosya burada diye işaret ediyordu. Ilgaz gizlice alıp dosyayı okuyordu. Hatta Ceylin’in öldürülen kızın ablası olduğu ortaya çıkınca Ceylin’i dışarı çıkarıp Eren Ilgaz’a bilgi veriyordu odasında. Yani kuralları kendine yontma konusunda ilk bölümden beri bir, sorunu yok.

2- Kardeşi Çınar hapiste bıçaklanınca onu bıçaklayan adamı kurallara aykırı şekilde sorguya aldı. Biz görmedik ama adamı darp edeceği belliydi çekimden. Bunu abisi olduğu için anlıyorum. Çok da insani ama kurallar ve meslek dışı davranış diye çocuğunu korumak için onu kaçıran kadının sadece hak ettiği cezayı alması için uğraşmış sevdiği kadına, karısına gelince tutan meslek aşkını samimi bulmuyorum.

3- Gelelim en önemli konuya. Ilgaz’ın yakını olsa yine de şikayet eder denilecek bir kişi olmadığı burada, bu olayla zaten rafa kalkmıştı. 3. bölümde Ilgaz babasının dediğine inanmayıp arkasından arşive inip araştırma yaptı. Peki biz Ilgaz’ın şüpheleri ile koşturarak savcılığa gidip babasını şikayet ettiğini izledik mi? Hayır izlemedik. Ne yaptı? Gitti babasına sordu ve öğrendi. Peki öğrenince gidip babasının suçunu temizlemek için ne yaptı? Hiçbir şey. Şikayet etmek aklının ucundan bile geçmedi. Ya öyle işte.

4- Pars’ın Yekta için delil karartma soruşturması açmaması. Ceylin haklı olarak bu konuda isyan etti. Ilgaz gizlice araştırdı. Buldukları ile başsavcıya gidip şikayet etti mi? Hayır. Gittiler Pars ile güzel bir kebapçıya. Oturdular, konuştular. Pars’ın kendi raporu ortaya çıkmasın diye Yekta’ya delil karartma soruşturması açmadığını öğrendi Ilgaz. Peki bunu gidip başsavcıya şikayet etti mi? Yekta raporunu gizlemiş bu nedenle delil karartma soruşturması açmıyor dedi mi? Demedi. Bir de Ceylin’e kızdı şikayet ettiği için. O olayın üstünü de güzelce örttü. Düzenin koruyucularının Ceylin’i nasıl susturup kendinden olanı koruduğunu hatırlayın.

5- Eski nişanlısı hakim Neva’nın masum bir adamı yüksek lisans için hapse attırması. Ilgaz bunu da araştırdı ve şüphelendi. Koşturarak başsavcıya şikayet etmeye gitti mi? Hayır. Pars ile konuştu ve abisinden gerçeği öğrendi. Şikayet etti mi? Hayır. Neva’nın hapse attığı adamı düşünmediler bile. Neva da öldürülene kadar hakimlik yaptı. Yani Neva mesleğe uygundu ve hak ediyordu ve mesleğe devam etmesinde Ilgaz için hiçbir sorun yoktu.

6- Eren’i bıçaklayan adamın sorgusu. Yine insani ama kural dışı. Kuralları sadece Ceylin’e işleyen Ilgaz’ın kuralları çiğnediği en hafif vakalardan biri.

7- Kardeşi Çınar’ın Ceylin’in babası Zafer’i öldürdüğünü öğrenen Ilgaz’ın yaptığı ailesine özel davranışlar. Ilgaz öğrendi ama özel muamele isteyerek kendilerinin teslim olmuş gibi gösterilmesi için zaman istedi. Onlarla konuşup getirecekti. Oldu mu şimdi? Nerede eşit adalet? Sonra Çınar’ın yurt dışına kaçacağını anladı. Polise, gümrüğe, yurt dışı çıkışlara uyarı filan? Hiçbiri olmadı. Ilgaz iki arkadaşı ile gizlice Çınar’ı aradı. Bu arkadaşların polis ve savcı olması bir şeyi değiştirmiyor. Gizlice yaptılar. Başsavcıya bilgi vermediler. Çınar’ı buldukları anda iplerini çözerken Ceylin geldi. Ceylin geldiği için Çınar’ı kendi teslim olmuş gibi alamadılar.

8- Zafer davasında Ilgaz’a yine bu arkadaşları kural dışı şekilde bilgi vermeye kalktı. İlk önce reddetti ama sonunda Ceylin’den boşanıp kural dışı bilgi akışını almayı kabul etti. İlginç bir seçim.

9- İkinci sezonda Pars’a masum bir tır şoförüne iftira atma karşılığı rüşvet (dron görüntüleri) kabul ederken yapılan suçüstü. Ilgaz, Pars adına burada yalan söyledi. Operasyonu o düzenledi dedi. Suçunu örttü kapattı. Pars’ın acısını anlayan ve Pars’ın mesleğe çok aykırı davranışını görmezden gelen Ilgaz’ın bu anlayışı bir tek Ceylin’e gösterdiğini görmedik. Ceylin masum birini hapse atmaya değil suçlu olan Filiz adaletten kaçamasın diye uğraşmıştım.

10- Defne kaçırıldığında dedesi Merdan’ın getirdiği delili yasa dışı elde edilmiş olmasına rağmen kabul etti.

11- Ilgaz’ın babasını bıçaklayan adamın sorgusuna girmesi yasaktı. Girdi. Adama saldırdı. Onları ayırmak için acele ile odaya çağırılan polisin silahını alıp adam kendini vurdu. Bu olayda suçlu polis oldu. Ilgaz’ın yanlışı hatası bahis bile olmadan üstü kapandı. Ilgaz’ın da vicdanı çok rahattı. Polis’in başını belaya soktuğu için üzülseydi en azından. Üzülmedi, düşünmedi. Çünkü Ilgaz’ın herhangi bir adil olan bu mu sorusu olmadı hiç. Kendini sistem ve düzem koruyucusu olarak daha üstün ve korunması gereken kişi olarak görüyor.

12- Kardeşi Defne bulunsun diye bir genç kızı öldüren katil serbest bıraktı. E hani kardeşinin katilini bulmak için şüpheli birinin evinde diş fırçası almak bile büyük suçtu? Hani bu konuda yalan bile söyleyemezdi? Bu mesleğe uygun davranış hassasiyeti ara ara deaktif oluyor galiba. Adam bırakıldı. Öldürüldü. Hatta Rıdvan da öldürüldü bu olayı gizli saklı yaptıkları için. Hadi diyelim ki onu Pars yaptı. Ama öldürülen kızın adaleti? Mesleğe uygun davranış? Cevap: The person you have called can not be reached at the moment

13- Merdan dedemizin onları tehdit eden mafyayı öldürmesi. Buna Ilgaz’ savcının bir ters bakış dışında tepki vermemesi. Derya savcı, Eren komiserin Merdan dedeyi kutlaması. Ben de kurtuldular dedim. Ama Ilgaz bunu diyemez. Yani kötü olduğu için Merdan dede İgor’u öldürebilir. Ilgaz dedesine göz yumup bunu unutabilir. Sonra savcılık ve eşit adaletten bahsedebilir. Ama Ceylin’in kızını kaçıran kadın adaletten kaçamasın diye yaptığı şeyi şikayet edebilir. Öyle mi? Nerenin mesleğe uygun davranış kuralları ve eşit adalet isteği bu acaba?

14- Ilgaz’ın kendisini ölmüş göstermesi. Bu olay baştan sona mesleğe uygun olmayan davranış dolu. İhlal üstüne ihlal var bu olayda. Ilgaz Eren ile bir olup bir plan yapıyor. Vurulduktan sonra yaptığı bu planda “Ben ölmüş görüneyim. Beni öldürmek isteyen zengin amca parayı yollasın. Bu sırada avukat olan karım da birkaç gün hapis yatsa ne olacak canım.” diyor. Olayda üst yetkili izni yok. Resmi bir operasyon değil. Çünkü olsa Turgut Ali tutuklanırdı. Vurulan savcının beyanı var. Bu sırada Ceylin’e karşı işlenen özgürlüğünden alıkonulma suçu var. Ama Ilgaz için sistemin Ceylin’i suçlayıp alıkoyması hiç sorun değil. Bu konuda da tek bir vicdan azabı yok. Çünkü Ceylin zaten sistemi sorguluyor. Masum da olsa sistemin onu birkaç gün suçlaması Ilgaz için kabul edilebilir bir şey.

15- Aynı davaya baktığı avukat Nil ile kurallara aykırı olduğunu söylemesine rağmen aynı gün yemekte buluşup, başka bir olay yerine birlikte gelip, onun arabası ile evine kadar gitmesi. Sonra tekrar buluşması. 16- Ortak davaya baktığı Ceylin Savcı’nın kararının aksi yönde olmasına rağmen onun izni olmadan adı konulmamış bir münasebet içinde olduğu şaibeli avukat Nil’i serbest bırakması, bu yolla Nil’e delil yaratma süresi vermiş olması. Bu olayda Ilgaz’ın her savcıya gösterdiği saygının zerresini Ceylin’e göstermediğini gördük. Çünkü Ceylin onun koruduğu sistem ive düzen çin tehlike ve savcı olarak orada daha da tehlikeli. İzin verilen tüm adaletsizlikleri görebilir.

17- Yeni Efe’nin hak ettiğini düşündüğü ikinci şansı. Yanlış anlaşılmasın. Efe’nin kazanılması taraftarıyım. İyi bir insan, iyi bir savcı da olabilir. Ama Ilgaz gibi mesleğe uygun davranış meraklısı biri için olay yerinden delil olabilecek bir nesneyi çalabilecek kadar hasta biri mesleğe uygun mu yani? “Crime scene” deniyor ya oradan işte. Hani sarı bantlar ile çeviriyorlar oradan. Bunda sorun görmüyor. Kendini tutamayıp başka bir olay yerinden bir şey çalma riski çok mu önemsiz? Peki.

18- Nadide baş savcının torununun Efe olduğunu öğrenmesi. Böylece tıfıl bir savcının neden Mercan’ın davasına verildiği de ortaya çıktı. O gün ihmal edilenler nedeniyle Mercan bulunamadı. Fakat Ilgaz’ın yakınına torpil yapan Nadide ile hiçbir sorunu yok. Mesleğe aykırı davranışlar içinde en kurtulmamız gereken şey oysa aile ve akraba gözetmek değil mi? Ilgaz’ın genel olarak torpil ile sorunu yok. Avukat Nil’in bilinmeyen torpillerle çocuklarını kaçıran kadına aldğıı sahte rapor ile uğraşmadı bile. Çünkü Nil de sisteme ve düzene tehlike değil. Bunun için Ilgaz Ceylin’i şikayet etmeyi seçerek aslında avukat Nil ve Mercan’ı kaçıran Filiz’in yanında durdu. Çünkü yapacağı şeyin işine yarayacağı kişiler bunlardı. Ne hoş ve istenesi bir eş değil mi? Yazarken yoruldum. Eksik kalmışlar varsa siz yazın. Tüm bunlara göz yummuş, mesleğe uygun davranışı hiç düşünmemiş Ilgaz’ın Ceylin’i sadece ve sadece kızını kaçıran kadın alması gereken cezadan kaçamasın diye yaptığı şey için baş savcıya anında şikayet etmesini Ilgaz mesleğe uygun davranış konusunda çok hassas diye açıklayamayız. O zaman sorguladım ben de. Ilgaz’ın derdi ne, istediği ne? Eşit adalet, mesleki kurallara sadakat, etik ve mesleğe uygun davranış takıntısı değil. Ilgaz’ın sorunu, derdi, takıntısı Ceylin ile mi? Herkese göz yumduğu ve kendisinin de çiğnediği mesleki kurallar için neden özellikle sadece Ceylin’i cezalandırmak istiyor?

Ceylin’e duyduğu aşk mı yoksa onu cezalandıra cezalandıra, ne kadar ona zarar vereceğini önemsemeden istediği kişi yapma arzusunun olduğu bir takıntı mı? Cevap veriyorum. Evet. Ilgaz sadece Ceylin kurallara uysun istiyor. Çünkü koruduğu ve suçunu sakladığı diğer insanlar onun zümresi. Fişe takılı olanlar. Ceylin onun zünresinden, onun kendine göre suçu göz ardı edilebilecek gördüğü kişiler grubundan değil. Ilgaz’ın koruduğu, suçunu örttüğü insanlar mevcut düzene isyanı olan insanlar değil. Gayet düzen ile birlikte işini yürüten sistemin adamları. Ilgaz bir düzen adamı, adalet adamı değil. Biz onun mesela babasının yaptığı şeyi sakladığı için vicdan muhasebesi yaptığını görmedik. Adil olanı isteyen biri vicdan azabından kıvranırdı. Neva’nın hapse attığı adam için uyku uyuyamazdı adalet isteyen biri. Ilgaz Kaya mevcut düzenin daha iyiye gitmek için bile değişmesini istemiyor. O tam bir Ajan Smith gibi düzene karşı uyanmış kişileri temizleme derdinde.

Ceylin’ de dizideki bu uyanmış kişi yani Neo oluyor. Özellikle ilk filmi düşünürsek roller çok uyuyor. Yekta da uyanmış ama o sistemin açıklarını kullanıyor. Bunun için de sorgulamıyor ve işini yürütüyor. Hatta bu sezondaki rolü ile bir kahin de diyebiliriz. Çünkü sisteme karşı Ceylin’e yardım ediyor. Merdan dedede de bu kahinlik rolü var. O da Ceylin’e inanıp yardım eden diğer kişi. Kahinler uyanmış bir kişi değil yazılım açığı gibi bir şeydi filmde ama burada kişi olarak alıyoruz. Ceylin Erguvan ise sistemi düzeni sorguluyor ve onun yanlışına müdahale ediyor. Ceylin o sistemin kızını bulamadığını bildiği için savcı oldu. Ilgaz için bu bile sistemine, simülasyonuna hakaret ve tehlike. Yani biz dizide adalet sorgusu olan ve dizide vicdan sorgusunu yapan tek kişi olan sisteme uyanmış Neo Ceylin Erguvan ile sistemin adamı Ajan Smith Ilgaz Kaya’nın aşkını izliyoruz. İşte bunun için olmuyor. Programlanmış, sistem adına kimleri korumuşken karısını şikayet eden Ajan Smith Ilgaz Kaya ile olmuyor. Ilgaz bu formda iken bu ilişki devam edemiyor ve hep bir arıza çıkıyor. Çünkü biliyoruz ki Neo’nun ihtiyacı olan Trinity’dir. Adalet kavramını sorgulayıp simülasyonun hatalarını görmüş dişi Neo Ceylin Erguvan için gerekli yoldaş ve eş daha sakin, bu sisteme önceden uyanmış, daha mücadele yolları hakkında bilgili erkek bir Trinity olur. Unutmayalım ki Ajan Smithler ilk fırsatta sizi fişe bağlar ve uyuturlar.

Ilgaz, Ceylin’i Nasıl Böyle Kolay Suçluyor?

Ilgaz Ceylin’in hayatında tam olarak ne işe yarıyor? Başlıktaki soruyu geçen sezondan beri Ilgaz için Ceylin adına soruyorum. Ilgaz, Ceylin’in hayatında tam olarak ne işe yarıyor? Zor günde bulunmaz, arkanı dönemezsin ilk o seni bıçaklar. Ceylin’in Ilgaz varken düşmana ihtiyacı yok. Sadece dizide bu çift seviliyor diye Ceylin, Ilgaz ile evlenip duruyor. Gerçek hayatta kimse, özellikle de Ceylin gibi güçlü ve ayakları üstünde duran bir kadınIlgaz’ı evine bile sokmazdı diye düşünüyorum.

Neden mi? Biz, Ilgaz’ı meslektaşı ve arkadaşı Pars çeteleşmiş bir şirketten çıkarı karşılığı masum bir insana suç atmayı kabul ederken yakaladığı halde onu korurken gördük. Biz bu Ilgaz arkadaşı eski nişanlısının ona gelmek için kabul ettiği yüksek lisans rüşveti ile masum bir taşeronu hapse attığını öğrenip, eski nişanlının suçunu saklarken izledik. Biz bu Ilgaz arkadaşı daha ilk bölümlerde babasının görevini kötüye kullanıp Ceylin’in babasına iftira attığını öğrendiğini ama şikayet etmeyi düşünce konusu bile yapmadığını gördük. Daha bu adamı niye allayıp pullayıp doğruluk, dürüstlük, adalet timsali imiş gibi burnumuza dayıyorsunuz? Bu yapıldıkça karakter daha da sallantıda kalıyor, kendi yanlışını görmekten aciz birine dönüşüyor?

Bunları yapan Ilgaz, konu Ceylin olunca koşturarak şikayete gidiyor. “Senin gibi kocaya ne desem az” ile başlayan cümleler kuruyorum ister istemez. Ne yani herkesin suçunun işbirlikçisi oluyor da Ceylin’e gelince karısına destek zul mü geliyor? Ceylin de öyle Ilgaz’ın suç saklamaktan, işbirlikçi olmaktan hiç gocunmadığı şeylerdeki gibi bir şey yapmıyor. Çocuğunu kaçıran kadın torpille, apar topar aldığı raporla elini kolunu sallamasın diye buna engel oluyor. Ama masum bir taşeronun hapiste yatması konusunda işbirlikçi olmaktan hiç gocunmayan Ilgaz, karısının arkasından delil toplayarak koşarak şikayete gidiyor.

Çocuğunu korumak için sadece adaletin verdiği cezayı suçlu alsın diye uğraşan karısına böyle bir ihaneti, düşmanlığı yapan adama bizim bildiğimiz koca veya adam denmez. Ilgaz arkadaş karısına destek olmaz, çocuğumuz yaşıyor dediğinde ona inanmaz ama ayrılarken eski karısı çocuklarının acısıyla yanarken onun gözünün önünde başka avukat kadınla flört eder, buluşur, sarmaş dolaş olur. Bir de o kadını ateşli şekilde eski karısına karşı savunur. Tanık susturmak için altın taşımış flört ettiği avukatı kural dışı serbest bırakır. Kuralları çocuğunun annesinin gözünün önünde flört edip sarıldığı kadınlar için çiğniyor yani. Reva mı diye soruyorum. Ceylin’e koca olarak dayatılan şu adam reva mı? Dizide de olsa artık gereği var mı Ilgaz’ın Ceylin’in hayatında olmasının diyecek hale geldi senaryo. Ceylin zaten işini kendi hallediyor. Ilgaz’ın hayatına herhangi bir yardımı desteği katkısı yok. Aksine adam her zorlu yolda köstek oluyor geçen sezondan beri. Konu cinsellik mi sadece? Aşkı göremiyorum çünkü. Ilgaz’ın aşkını özellikle bu sezon hiç göremiyorum. Başka bir kadın ile buluşup, ona yardım edip, hayatı buna bağlıymış gibi savunurken aşkı görmek imkansızdı. Bu bölümde yaptığı ile iyice aşk gözden kayboldu. Aşk ve sevgi destek ve dayanışma demektir aynı zamanda. Kıyamamaktır aşk ve sevgi. Ilgaz Ceylin’e her defasında kıyıyor. Ceylin’e koca olarak senaryo gereği dayatılan bu adam eline fırsat geçtiği anda onun hayatını mahvedebilecek bir tehlike. İnsan hiçbir yanlışı ile güvenemeyeceği, onunla konuşma ihtiyacı bile duymadan ardından onun aleyhine kanıt toplayan şikayet edecek biri ile nasıl evli kalabilir? Böyle bir konuda bile karısına düşünmeden kıyan bir adam neden o kadının hayatında olsun? Evlilik müessesinin, eş olmanın ruhuna ters.

Kızılcık Şerbeti’nde ne izledik? | İnceleme

Herkese uzun zaman sonra tekrardan merhaba 🙂 Bugün 2 hafta kadar önce başlayıp, neredeyse yemeden içmeden sürekli izleyip güncel bölümüne kadar bitirdiğim Kızılcık Şerbeti dizisinin son yayınlanan bölüm analizi ile sizlerleyim. 

Ben normalde pek dizi izleyen birisi değilim, genelde başlayıp bittiği için en fazla 2 saatlik filmler izler geçerdim. Özellikle Türk televizyonu dizileri beni çok yorardı lakin konusu asla sıkmayan, aksine oldukça anlamlı mesajlar içeren ve aynı zamanda eğlenceli ve sürükleyici olan Kızılcık Şerbeti dizisine başlayana kadar…  

Kızılcık Şerbeti dizisi her yapımın özellikle Türkiye gibi bir ülkede yapmaya kolay kolay cesaret edemeyeceği bir dizi. Çünkü dizi Muhafazakarlık ve Sekülerlik arasında mekik dokuyor ve birbirinden farklı bir sürü karakter var. Ve dizideki kadın karakterler, özellikle Kıvılcım takımı asla herhangi bir erkeğin kendilerini ezmesine izin vermiyor. Malum bizim yapımcı ve senaristlerimiz çoğunlukla erkeklerin hüküm sürdüğü diziler yazıp izleyene sunmayı sever…  

Bu yorum içeriği aslında biraz da dizinin genel atmosferinin bende uyandırdığı etkiyi de barındıracak gibi. Çünkü epey konuşasım var dizi hakkında. 

İzleyenlerin yakından aşina olduğu gibi dizide farklı kültürlere ait iki farklı aile var. Bu aileyi normalde kıyamet kopsa kimse bir araya getiremez lakin bir ailenin oğlu, diğerinin ise kızının arasındaki aşk sayesinde bir şekilde birbirlerinin hayatına dahil olduklarını görüyoruz.  

Tabii burada kız tarafı asla bu evliliğe sıcak bakmıyor ama gelin görün ki zaten mecbur o evlilik olacak çünkü Doğa hamile 🙂  

Hadi el mecbur kızı ve oğlanı evlendirdik, ikisi de birbirlerine deli gibi aşıklar, üstüne üstlük bir de ortada doğacak bir bebek var, sonuç olarak çiftimiz Doğa ve Fatih aşklarının ve bebeklerinin heyecanı sayesinde gerçekleri görmek istemeyecek kadar kör durumuna düşüyorlar.  

Kıvılcım ne kadar bu evlilik olmamalı, o bebeği aldırmalıyız diye yırtınsa da Doğa bu bebeği doğurmakla ve bu evliliği gerçekleştirmekte kararlı.  

Dizideki tüm detaylar o kadar ince ve sürükleyici işlenmiş ki insan 2,30 saatlik diziyi izlerken bile olaydan kopup bunalamıyor kanımca. Çünkü bu kadar saatin içine bu kadar sürükleyici ve birbirini tamamlayıcı sahneler çekmek kolay bir iş değil.  

Bu iki bambaşka dünyalara ait olan aile Doğa ve Fatih sayesinde birleşince asıl tehlikenin sadece Doğa ve Fatih’in birlikteliği olmadığını anlamaya başlıyoruz.  

Bir taraftan Muhafazakar oldukları için aileyi küçümseyen Kıvılcım’ın onlardan çok farklı olduğu için çat diye o aileye ait olan Ömer’e aşık olup evlenmeleri, diğer taraftan Arslan ailesinin teyzesi olan Alev’in Abdullah’a olan aşkı derken kurulu bombalar yavaştan patlamaya başlıyor. Tabii her iki aile içinde olan her olumsuz olay evlendikten sonra aralarındaki iplerin kopmaya başladığı Doğa ve Fatih’i de etkiliyor.  

Doğa ve Fatih evlendikten sonra birbirlerini aslında çok da tanımadıklarını fark ediyorlar. Çünkü bir insanın sadece kendisini tanımak aslında o insanı gerçekten tanımaya yetmiyormuş, o insanın içinde yetiştiği aileyi de tanıyınca kişiyi asıl o zaman gerçekten tanımaya başlıyormuşsun. Bunu her iki taraf öğrense de iş işten geçmiş oluyor.  

İki aile içindeki kültür ve fikir uyuşmazlığı çatışmaları devam ederken bu sefer daire daha çok daralıyor ve Doğa ailenin kaostan beslenen ilk gelini Nilay ile uğraşmak zorunda kalıyor. Ki zaten ailedeki çoğu arızanın temeli de o 🙂  

Diğer izleyenler ne düşünür tam bilemiyorum ama bana sorarsanız ben Nilaya sinir olan kesimden değilim ve bu Nilayın eğlenceli bir karakter olmasından da kaynaklanmıyor.  

Nilay cahil bir kadın. Geldiği aileyi ve büyüdüğü ortamı bilmiyoruz ama belli ki Nilay karakterinin yaptığı tüm çocukça davranışların altında değersizlik, sevgisizlik ve her söylediğiyle alay edilip özellikle Nursema ve Doğa tarafından dışlanmanın verdiği üzüntü yatıyor. Doğa o eve ilk gelin geldiğinde hemen kendi içinde rekabete başlamıştı bile, çünkü Doğa onun için ailenin tek ve en değerli çocuğuna getirilen kardeş gibiydi. Mesela Nilay kendisini dolandırmak üzere olan, dini kullanarak zengin kişilerden para kopartmaya çalışan falcı kadının ona Doğa’nın bebeğini düşürmesi için verdiği ilacı Doğa içmek üzereyken kendisi de anne olmaya hazır bir kadın olarak bunu vicdanı kaldırmadı ve içmesine engel oldu. Burada aslında özellikle hamile kaldıktan sonra vicdanının sesini daha net duymaya başladığını öğrenmiş oluyoruz.  

Diğer karakterlerden detaylı bahsetmeyeceğim çünkü zaten hepsi olduğu gibi. Alt metninde farklı şeylerin yattığını düşündüğüm tek karakter olduğu için Nilay parantezini biraz açmak istedim.  

Son bölümden bir öncekinde Doğa Fatih’ten intikam almak isteyerek başka biriyle birlikte olduğu yalanını söylediği anda Fatih’in devreleri attı. Burada anlamış oluyoruz ki gerçekten erkekler bazı şeyleri kendilerine reva görürken kadınlar aynısını yapınca, hatta yapmayı geçtim yaptıkları yalanını söyleyince bile nasıl deliriyorlar… Erkeklerin kendilerini bu derece üstün görmeleri bana çok komik geliyor. Beyler kabul edin, bazı konularda bir kadının tırnağı bile olamazsınız.  

Neyse, küçük bir feminist atak geçirdikten sonra devam edelim yorumumuza 🙂  

Yayınlanan son bölümde Ömer hastalığını saklamak için başkasına aşık olduğunu söyleyip Kıvılcım’dan ayrılırken Nursema belki de hayatında ilk defa kendisine karışmaktan asla geri durmayan babasına başkaldırdı. Bu arada ben Nursema karakterini gelişimini çok keyifle izliyorum ve çok güzel işlendiğini düşünüyorum. Karakterin ilk bölümlerde sahip olduğu seküler kesime karşı olan birçok önyargısı kendi yaşadıkları ile doğru orantılı olarak kırıldı. Doğa’nın ailesine, en çok da Alev’e sinir olurken yaşadığı korkunç koca travmasından sonra aslında dış görünüşün tamamen bir yanılgı olduğunu öğrenmiş oldu. Alev oldukça modern giyinen bir kadın olduğu için sürekli yakışık almayan ithamlarda bulurken, Alev ve Doğa onun hayatını kurtarınca önemli olanın kendisine yapılan davranış olduğunu öğrenerek bazı gerçeklere karşı gözü açılmış oldu.  

Mesela Nursema çok zengin bir ailenin kızı, bu yaşına kadar yediği önünde yemeği arkasında büyümüş ama yaşantısını gördüğümüz üzere paranın bazen temel ihtiyaçları karşılamak hariç çok da fazla bir şey ifade etmediğini anlamış oluyoruz. Biz gençler bile ailemiz yaptığımız bazı şeylere karışınca “Ben artık kocaman oldum, karışma yeter!” diye isyan bayrağı çekerken Nursema 30 yaşında bir kadın olarak büyüdüğü evde birey olmayı henüz tadamamış, ailenin kuklası gibi olan içine kapanık suratsız bir kadındı. Ama sevdiği adam ile evlenip ailesinin modern diye bir sürü kötü niyetli etiket yapıştırdığı Alev ve Doğa’nın kendisine yaptığı iyiliklerden sonra o yaştan sonra hayatın gerçeklerini öğrenmeye başlayınca her şey değişmeye başlıyor.  

Ayrıca dizi sadece bazı şeyleri anlamlı kılmakla da yetinmeyip biz izleyenlerin karşısına oldukça keyifli karakterler de çıkartıyor. Mesela dolandırıcı Kayhan… Benim daha cümle kurmasına gerek kalmadan, yalnızca ekranda gördüğüm an itibarıyla gülmeye başladığım bir karakter. Kayhan’ın pek derin bir hikayesi olduğunu sanmıyorum. Dümdüz dolandırıcı bir eski eş. Tabii ilerleyen bölümlerde ne olur onu bilemem.  

Açık söylemek gerekirse dizide şu an Doğa ve Fatih’in hikayesi beni çok heyecanlandırmıyor. Doğa’nın hamilelik sürecinde sanki bir tık daha fazla aksiyon vardı, şimdi bu Doğa’nın aldatma yalanı, Fatih’in inanmayıp araştırmaya kalkması biraz daha pasif ilerliyor. Fatih Doğa’nın boşanma avukatı ile görüştüğünü öğrendi tamam ama buna şaşırması bana enteresan geldi çünkü boşanacakları belliydi. Ya da diğerlerinin ilerleyişi daha aktif olduğu için bana öyle gelmiş de olabilir. Şu an bana en çok seyir zevki veren olay Alev ve Rüzgar arasındaki ilişki. Ya da biz ona Alev, Apo ve Rüzgar üçlüsü arasındaki kaos da diyebiliriz… 

Son bölümde Ev ve Rüzgar’ın yakınlaşıp Alev’in önerisiyle evlilik kararı aldığını görüyoruz. Tabii bu karar ikili çok aşık olduğu için mi? Tabii ki hayır. Çocuklarının 35. Yıl dönümleri için kendilerine yemek organizasyonu kutlaması yaptıkları Apo ve Pembe’nin inadına… Yani küçük bir Apo’yu kıskandırma operasyonu diyebiliriz.  

38. Bölüm sonu Alev ve Rüzgar’ın söz kesimi olurken bitti. Aile büyüğü erkek olarak seçilen Alev’in deyimiyle “Apo” Rüzgar ve Alev’in yüzüklerine bağlı kurdeleyi kesmeye çalışırken Abdullah Alev’in yardım istercesine “Bir şey söyle” demesinden sonra Pembe’ye dönüp ona seslenmişti. Şimdi yüksek ihtimalle herkes “Aha kesin Abdullah söyleyecek ve ortalık fena karışacak” diye düşünüyor ama ben öyle düşünmüyorum.  

Abdullah o kurdeleyi bir türlü kesmeyi beceremediği için Pembeye “Pembe hanım, makas kesmiyor.” Diyecek 🙂 Hatta bir ihtimal Rüzgar esprili kişiliğini ortaya koyarak “Tamam dostum paranı sonra veririm şu an üzerimde nakit yok ne olur kes de bitsin şu fasıl” gibilerinden bir laf edecek gibime geliyor. Çünkü genelde eğer bir kaos yaratılacaksa bu bölüm sonlarında saklanan bir gerçeğin itiraf edilmesiyle, bunu duyan karakterin ise yüzündeki şok ifadesinin detay çekim alınıp ekranın kararmasıyla biter. Bir rtv ve film yapım öğrencisi olarak benim gözlemim bu şekilde. Tabii yanılabilirim de, sadece bir tahmin.  

Evet bu yazı bu kadardı. Genel yorumumla 38. Bölüm yorumunu en kısa şekilde birleştirmek istedim. Umarım okurken keyif alırsınız. Teşekkür ediyorum. Bir sonraki içeriğime kadar kendinize iyi bakın. Görüşmek üzere…  

Şahsiyet II. Fasıl’a İlk Bakış!

Herkese uzun bir aradan sonra merhaba!

Şahsiyet’in kutlu dönüşüyle ben de yazmaya tekrar geri döndüm ve yerimde duramıyorum! Harika bir açılışla seyirciye merhaba dedi Şahsiyet ve tüm şüphelerimizi, korkularımızı bir kara deliğin içine attı.

Yazıma başlamadan önce tüm ekibe teşekkür etmek istiyorum! Emeğinize sağlık!

Beş yıl sonra geri dönen Şahsiyet, ikinci sezon duyurusu yaptığında izleyiciler “Tadında bırakmıştınız ya, gereği var mıydı?” ve benzer yorumları sıkça yapmış yine de yayınlanacak sezona bir şans vereceklerini söylemişlerdi. Ben ise köşemde sessizce (şaka yapıyorum tabii ki değil, her yerden herkesi darlayarak) Şahsiyet ile ilgili en ufak ayrıntıyı öğrenmek istiyordum. İkinci sezon haberinden sonra yavaş yavaş cast açıklanmaya başlamıştı. Magazin gazeteciliğinin duayeni Birsen Altuntaş, ilk isimleri açıkladığında “Tamam,” demiştim “Bu sezon harika bir iş izleyeceğiz!”

Açıklanan ilk castta İlker Aksum, Nergis Öztürk ve Ahmet Mümtaz Taylan’ın ismi geçiyordu. Cansu dere konuk star olarak açıklanmıştı ve sezon Agah’ın ailesine odaklanacaktı.

Açık konuşayım, havalara uçtum.

Yani düşünsenize! Şebnem Bozoklu ve İlker Aksum yeniden bir araya gelecek, Nergis Öztürk tüm karizmasıyla muhteşem bir performas sergileyecekti. Eh zaten Ahmet Mümtaz Taylan’ın namı ortada. Müthiş bir oyuncu.

Birkaç gün sonra Ahmet Mümtaz Taylan haberi revize edildi ve yeni isim Erdal Özyağcılar oldu.

En son Yasak Elma’da Hasan Ali Kuyucu olarak izlediğim, komedinin üstadı bir ismin kadroda oluşu beni tabii ki üzmedi. Telefonun başındaki Hakan Altun gibi (ondan farklı olarak çaresizce değil) yeni sezon haberlerini beklemeye başladım.

Yeni sezonun konusu, yeni oyuncular tek tek açıklanırken Şahsiyet’in yayınlanacağı platform içeriklerinin herbirini iptal ettiğini duyurmuş böylece Hakan Altun modumuz Ahmet Kaya moduna geçiş yapmıştı. Karanlık yollardan geçtik ve zehir gibi sular içtik derken umudumuzun kesildiği an kırmızı balonuyla Gain, Şahsiyet’in yayın haklarını aldığını duyurdu ve ufacık, minicik bir teaser yayınladı.

Duvarlara çentik atmaya başladık işte tam da o an!

Çok gevezelik ettim, hâlâ sabırla okuyorsanız teşekkür ederim. Şimdi sezon hakkında spoiler vermeden konuşmaya çalışayım. ☺️☺️☺️

Senaryosunu Hakan Günday’ın yazdığı Onur Saylak’ın yönettiği baş rollerinde Haluk Bilginer, Erdal Özyağcılar ve Şebnem Bozoklu’nun olduğu Şahsiyet, dün gece yayınlandı.

İlk sezonda Agah’ın, gecikmiş adaleti sağlamak amacıyla işlediği cinayetleri hatırlarsınız. Bu cinayetlerden biri, ikinci sezona da hizmet eden bir hikaye yaratmış ve karşımıza Erdal Özyağcılar’ın canlandırdığı Kader’i çıkartmış. Bu noktada Erdal Özyağcılar’ın karakteri efsane bir şekilde giyindiğini söylemek istiyorum. Kinini, öfkesini ve gözünün dönmüşlüğünü öyle sinir edici bir sakinlikle canlandırmış ki bir an, kurmaca bir hikaye değil de bir seri katilin belgeselini izlediğimi düşündüm. Kader’in hikayedeki konumu yalnızca öldürülmüş kardeşinin intikamını almak değil.

İntikam planı kurarken geçmişin gölgelerinden kendine bir ekip kuruyor. Faili meçhul cinayetlerin maktullerinin yakınlarından kurduğu çete, tek bir şey istiyor. “Onlar ne yaşadıysa Agah da onu yaşasın.” “İntikam Çetesi’nde” ekranlardan yakınen tanıdığımız yüzleri de görüyoruz. Deyim yerindeyse Kader’in eli kolu bir de gözü olan Hikmet’i, Şehsuvar Aktaş canlandırıyor. Aynı ekipte Burhan Öçal’da var.

Kader, Agah’ı avlamak isterken kendini saklama amacı gütmüyor. Aksine ilk anda karşısına da çıkıyor, tehditlerini Agah’tan bir an olsun eksik etmiyor. Azrail’in nefesini ensesinde hisseden Agah da avcısının peşine düşüyor tabii. Düşüyor da, av atak yapsa da günün sonunda avcısından hep kaçmak zorundadır değil mi? Agah da avcısından kaçıyor tabii.

Spoiler vermemek sahiden zor!

Gerilimi hat safhada hissettiğiniz anlar da mizahi dokunuşlarla sakinleşiyor, gülüyorsunuz. Yapılan kelime oyunları öyle dozunda ve yerindeki keyifli bir seyir veriyor. Özellikle İlker Aksum’un performansı izleyicinin konfor alanı olma konumunda. Konuşmasa bile mimikleri ve jestleriyle bile insanı güldürebiliyor. Evin sinir bozucu ama sempatik damadı rolünün hakkını veriyor.

Mizahi ve gerilimli sahnelerimizin yanında küçük bir aşk hikayemiz ve kuvvetli olduğunu düşündüğüm bir trajedi hikayemiz var. Gerildiğimiz, üzüldüğümüz, sinirlerimizin yıpranacağı sahnelere minik flörtleri ve şakaları yedirmek geçen sezon ağır bir tempoyla işlenen hikayeyi daha akıcı kılmış. Buna bayıldım! Aşk dinamiğiniz ilk sezondan hikayesine aşina olduğumuz Deva (Recep Usta) ve eşi Fatoş’la (Eda Şölenci) karşılanacak gibi geliyor. İkinci bölümdeki saniyelik bakışmaları bile içimizin ısınmasına yetti. Yüreklerimizi ağlatacak sahneler ise hikayenin avukatını canlandıran Nergis Öztürk (Meryem) ve annesi rolüyle karşımıza çıkan Nihal Koldaş’ın omuzlarında gibi duruyor, şimdilik. Yayınlanan ikinci bölümde bunun sinyallerini fazlasıyla aldık. Geçmişin izleri ve acısı, hem hüzünle hem öfkeyle Meryem’in gözlerinde yaşıyordu. Annesi ise yalnızca üzülmüyor, kızmıyor aynı zamanda korkuyor da geçmişten, Kader’inden.

Ekibin iyi bir enerji yakaladığı ortada. Her birinin işinin ehli olduğunu da biliyoruz. Hem yeteneklerini hem de enerjilerini işlerine yansıttıklarından ne zaman bittiğini anlamayacağımız bir iş ortaya koymuşlar. Her şeyiyle muhteşem iki bölüm izledik ve eminim tüm sezon aynı titizlikle ve mükemmellikle çekilmiştir.

Burada alkış tutmamız gereken görünmeyen kahramanlarda var. İsmini bildiğim bilmediğim tüm set arkası ekibi ve yardımcı oyuncuları tüm içtenliğimle tebrik ediyorum. Görüntü yönetmeninden, kostüm sorumlusuna, makyözüne muazzam ve özenli bir iş ortaya çıkartmışlar. Sadece oyuncuları değil seçilen mekanları, kostümleri, araçları (özellikle kedi kız makyajına ve kostümüne) izlediğimiz ve her birine ayrı ayrı hayran kaldığımız nadir bir iş izliyoruz. Dönem işi çekip 2020lerden kostümler, araçlar ve saç-makyaj sunan, seyirciyle dalga geçen, aynı senaryoyu döndür dolaş izleyiciye sunan işlerden sonra Şahsiyet ıssız çöllerdeki su gibi geldi, hepimize. Sırf bu yüzden bile başta sanat yönetmeni olmak üzere yaratılan evreni ziyadesiyle tasarlayan, ışık tutan herkese teşekkür ediyorum kendi adıma.

Herkesin eline ve emeğine sağlık. Ödüllere doyamadığınız bir sezon olsun! Sizleri seviyoruz!