fanustakisone | Ne İzledik?

Yankıları Duyuyor Musunuz? Duy Beni 2. Bölüm Yorumu

Perşembe akşamından beri sosyal medyada gündem olan ve trend topicten düşmeyen dizimizin bu hafta ikinci bölümü yayınlandı ve tabiri caizse ortalığı yangın yerine çevirdi. Başta twitter olmak üzere, Instagram ve Tiktok gibi mecralarda sürekli konuşuldu. YouTube’da izlenme rekoru kırdı. Peki bu hafta Duy Beni’de ne oldu?

Final Sahnesi

Söze, final sahnesiyle başlamak gerekiyor sanırım. Arka fonda Franz Schuabert’in Ave Maria’sı çalarken ona eşlik eden yangın alarmı sahneyi biraz daha ürpertici kılan etmenlerden ama asıl insanı ürküten, sahnede yaşananların kendisi.

Ekim’in altı boyunca zorbalığa uğrayacağını, birinci bölümün ilk sahnesinde zaten anlamıştık. Bizler, zorbalık boyutunun günden güne azalacağını düşünürken Melisa ve Ozan, düşüncelerimizin aksinin yaşanacağını söyleyen olaylara imza attılar. İkili, Bekir ve Ekim’e hayatları boyunca unutamayacakları bir travma yaşattılar. İşin kötü yanı bunu haz alarak yapmaları oldu.

Özellikle Ozan, Bekir ve Ekim’i yarı çıplak bırakıp kameraya alınmalarına vesile olurken ve ikisini ittirip kaktırırken büyük bir zevk aldı. Öyle ki, devreye giren su sistemini dikkate bile almadan anın tadını çıkarmaya başladı. Yüzündeki gülümsemeyle, üzerine yağan suyu selamladı.

Metaforlar Ne Anlatıyor?

Daha önceki yazımda, dizide bazı metaforlar olduğunu düşündüğümü söylemiştim. Ave Maria’nın da dizinin seyri adına bazı ipuçları taşıdığını düşünüyorum. Aryanın sözlerinde Hazreti Meryem’e sesleniliyor. Affedilmek ve günahlardan arınılabilmek için. Günahsız ve kutsal olarak dini mitlerde yer edinen Meryem’in iffetsizlikle suçlandığı bilinir. Ekim’in de suçlandığı, hakkında tag açıldığı konu tam olarak bu değil mi? İlerleyen bölümlerde iftiracılarımızın, zorbalarımızın Ekim’den af dileyeceğini umuyorum. Ümit ediyorum.

Fiziksel ve psikolojik şiddetin en etkili yollarından birini gördük, final sahnemizde. Ekim ve Bekir, yarı çıplak bir şekilde kameraya alınıp ardından bir araya getirildi. Ozan, Bekir ve Ekim’i ittirirken kameraya “ikisinin basılmış” izlenimini de verdi tabii. Ekim’in ne ile suçlanacağı ortada, ne yazık ki.

Bölümümüzdeki, akran zorbalığı final sahnesiyle sınırlı değildi. Melisa’nın, yakın arkadaşlarını, aşağılaması; Kanat’ın Ekim’e kurmaya çalıştığı üstünlük çabası; Ozan’ın sandalyeye bal sürüp Ekim’in oturmasını sağlaması ve sosyal medya üzerinden Ekim’in siber zorbalığa uğraması yaşananlardan sadece birkaçıydı.

Türk televizyon tarihi boyunca, lisede yaşanan akran zorbalığını gördüğümüz birkaç dizi oldu. Ana konuları “zorbalık” olmadığı için bu konu üzerinde durulmadı. Bir şekilde yaşanılan zorbalıkların üstü ya kapatıldı ya da zamanla romantize edildi.

Örneğin yakın bir zamanda ekran serüveni başlayan Kardeşlerim dizisinde, ana karakterlerden birinin başı pisuvara sokuldu. Yine aynı dizide, ayakkabı yalatıldı. Ekran macerasına veda eden Kırgın Çiçekler dizisinde, kızlar, zengin erkek grubu tarafından eskortlukla suçlandı. Güneşin Kızları adlı dizide Selin’in kıyafetini değiştirdiği anlar internete sızdırıldı. Genç kızların ölüp bittiği Kerem Sayer efsanesi (!) Zeynep’in iç çamaşırını okulun penceresinden sarkıttı. Yukarıdaki dizilerden hiçbirinde psikolojik bir yardımla iyileşme göremedik. Kimi karakter Eros’un okuyla kimisi de Peri Anne’nin sihirli değneği ile birden bire iyiye evrildi ve yapılan her şey bir anda unutuldu.

Duy Beni’de umutlu olduğum nokta orta-alt sınıftan gelen ve üç maymunu oynamayan edebiyat öğretmeni Selim ve psikoloji alanında eğitim almış olan Bahar öğretmenin varlığı. Karakterler eğer bir iyileşme sürecine girecekse bu öğretmenlerinin onlara rehber olması ve yol göstermesi ile olmalı. Aşk ile değil. Sevginin elbette iyileştirici gücü vardır fakat kişi iyileşmeden duyguları da iyileşemez. Bu bağlamda her bir karakterin iyileşme sürecine giderken ki yolculuğunda onlara en başta Bahar öğretmenin eşlik etmesini diliyorum.

İkinci bölüm genel anlamda sinir bozucu bir bölümdü. Ufak tefek tatlı sahnelerimiz yok değildi. Bu sahnelerden ilki Ayşe ve Dağhan’ın tatlı tatlı ( ya da ballı ballı) flörtleşmesiydi. Dağhan’ın Ayşe’yi düşünüp mahalleye gitmesi, onunla ayaküstü olsa da konuşması, Ayşe ıslanınca Ayşe’ye ceketini vermesi yumuşacık olmamızı sağladı. Pek tatlı bir sahneydi.

Ayşe ve Dağhan’ın sahnesinde ilk bölümde gördüğümüz ama tanışamadığımız karakterlerimizden biriyle de tanışmış olduk. Orijinal. Mahalle bakkalının çırağı. Ayşe’den hoşlanıyor. Ayşe bunun farkında mı değil mi bilemeyiz ama biz yerimizi AyDağ’dan yana aldık.

Gel gelelim, dizinin en ama en tatsız yerine. Aile içi şiddete. Hem fiziksel hem psikolojik şiddete yuva yapan Günay Ailesine geçmeden önce, Ayşe’nin ailesinden kısaca bahsetmek istiyorum.

Ayşe’nin babası, görmeye alışkın olduğumuz aile babalarından biri. Fazla gururlu, fazla onurlu. Çukur’un bir ferdiymiş gibi mahallesinde yaşanan kazayı benimsemiş, Gerçek Koleji’ne karşı gard almış. Kızının, kolejde alabileceği iyi eğitimi de bu uğurda hiçe sayıyor. Kızını dinlemiyor, onunla konuşmuyor. Annesi ise daha fena. Sessiz kalıyor. Hatta kızının okula gitmeyişini kendi için fırsata bile çeviriyor. En ufak bir uğraşa girmiyor bile, eşiyle. Bu Ayşe’ye yapılabilecek en büyük haksızlık. Eğitim hakkı elinden alınmakla tehdit edilmemeli. Edilememeli.

Okları Günay Ailesine çevirirsek… Her üye, ayrı ayrı problemli. Rıza Günay tam anlamıyla şiddet faili. Sadist. Akıl hastası bir adam. Adalet duygusunu şiddetle harmanlıyor ve şiddetle doyuruyor benliğini. Evin küçük oğlunu, Kanat ve eşini cezalandırmak için kullanıyor. Kanat’ı “Sıradaki kim biliyorsun?” diyerek tehdit ediyor ve Aziz’den vazgeçen Kanatla beraber Aziz’den alıyor hıncını. Aziz hatalı olsun olmasın, şiddete uğrayan hep o oluyor. Rıza’nın sesi çıkmayan Aziz’e şiddet göstermesi için bir bahaneye bile sığınmasına gerek yok. Masaya geç gelmesi, kaşığını düşürmesi, Kanat’ın sorguya alınması, televizyon kumandasının ortadan yok olması Aziz’in şiddete uğraması için yeterli ne yazık ki. Bunun altında nasıl bir motivasyon yatıyor bilemesek de bazı fikirlerimiz de yok değil. Rıza’nın tüm öfkesi Kanat’a. Kanat’ın canını yakabilmenin tek yolu da Aziz ve annesinden geçiyor. Kanat belki de fiziksel acıyı hissedemiyordur ve babası onu bu şekilde cezalandırıyordur.

Cezalandırma demişken…

Aziz’de birilerini cezalandırıyor. Kendinden daha aciz olan bir varlığa; bir tırtıla. Tırtılı fark ediyor, onu bir süre izleyip fotoğrafı çekiyor ve hemen ardından tırtılı eziyor. Tırtılı ezdiği andaki zevki göz bebeklerine kadar yansıyor. Psikolojik bir araştırmaya göre, şiddete eğilimli kişilerin insanlara zarar vermeden önceki hareketi hayvanlara zarar vermek oluyormuş. Yavaş yavaş daha güçlüyü hedef haline getiriyormuş. Bir böcek, bir fare, bir kedi, bir köpek, bir bebek, bir çocuk, yaşlı bir kadın… Aziz’de yavaş yavaş harekete geçiyor olabilir mi?

Duy Beni’de konuşulacak çok şey var aslında. Manipülasyon dizide hat safhada. Özellikle Melisa bu işin piri. Duygusal manipülasyon konusunda harikalar yaratıyor. Önce Ekim’in ipini çekmek için Ekim’in annesiyle konuşması ardından Kanat’ı kendine çekebilmek için geçmişi hatırlatması Melisa’nın duygu yönetimi konusunda şeytani bir deha olduğunun kanıtı gibi. Ozan’ın da ona karşı ne hissettiğinin farkında. Ne yazık ki, Ozan’ı ve duygularını da kendi çıkarları doğrultusunda kullanıyor.

Dizideki hemen hemen her karakter iyileşmesi epey zorlu geçecek karakterler. Özellikle Kanat, büyük bir uğraş vermeli. Dengesiz. Duygu durum bozukluğu var. Öfke kontrolü yok. Babası gibi şiddete eğilimli. Öfkesini her zaman daha güçsüzlerden çıkarıyor. İlk bölüm Dağhan’ı yumruklayan Kanat, bu bölüm sahada basket topunu Bekir’in suratına atıyor ardından maç anında dirseği ile burun kemerine vuruyor. Tüm bunları da Ekim’e gözdağı vermek için yapıyor. Evet! Babası gibi. Babası nasıl Aziz’i cezalandırıyorsa, Kanat’ta en güçsüzü Bekir’i cezalandırıyor. Hastalıklı bir adalet anlayışı. Ne denilebilir ki?

Aşk her şeyi mahvetmek için yeterli bir sebeptir, diye bir gönderme yapacakmış senarist. Genel izleyici bunu Ekim’e yorsa da iki bölüm boyunca aşk uğruna Ozan, Melisa ve Leyla’nın her şeyi mahvetmeye hazır olduğunu gördük. Leyla, bir fotoğraf karesi ve iki mesajla, saplantılı şekilde aşık olduğu Kanat’a (?) inanıp yıllardır dostu olan Ekim ile olan dostluğunu bitirdi. Melisa, başlarda iyi davrandığı Ekim’e zorbalık yaparken Ozan, sadece Melisa’nın canı yandığı için Ekim’in canını yakıyor. Üç karakterde sağlıklı olmayan bir şekilde güçlü bağlar kurmuşlar. Bu bağların sebep olabilecekleri de oldukça korkunç görünüyor, şimdiden.

Gizemli kızımız Hazal’a merhaba diyerek, yazıma son vereceğim. Hazal ve Melisa çok yakın iki dost olabilirler mi acaba? Hazal, Ekim’i Kanat hakkında uyarırken, sevmeyi bilmez o derken hangi tecrübesine dayanarak söylemiş olabilir bunu? Melisa’nın grubundaki kızların, Hazal’a tek bir kelam etmemesi, kolayca geri çekilmeleri eski bir dostluğun göstergesi olabilir mi? Ya da şöyle söyleyeyim. İlk bölümün, ilk sahnesinde bahçede kim yoktu?

Bir teori sadece.

Ne dersiniz?

14Tem

Lise Dizilerine Farklı Bir Soluk: Duy Beni

Geçtiğimiz perşembe izleyiciyle buluşan ve sosyal medyada gündemden düşmeyen “Duy Beni” dizisini konuşacağız bugün. Duy Beni, ilk bakıldığında sıradan bir lise dizisi gibi görünse de özünde “zorbalık”, “sınıf farkı”, “aile içi şiddet” gibi önemli bir konuları işleyen bir dizi. Dizi, özellikle ortaokul ve liselerde görülen akran zorbalığını açıkça ve acımasızca gözler önüne seriyor.

Dizimiz, ana karakterlerden biri olan Ekim’in seyirciye sorduğu bir soruyla başlıyor aslında. Direkt olarak, bizlerle iletişim kuruyor ana karakterimiz.

“Siz hiç yerle bir oldunuz mu? Hayatınızın herhangi bir döneminde kendinizi bu kızın yerinde buldunuz mu? Yoksa siz ayaktakilerden miydiniz? Çoğunluktan biri… Sadece izleyen, hiçbir şey yapmadan seyirci kalan…” diyor.

Sahiden siz hangi taraftansınız? Şiddete maruz kalan mı, şiddeti uygulayan mı yoksa daha fenası gördüklerine karşı üç maymunu oynayan mı? İşte! Bize, sorulan şey tam da bu? Biz kimiz? Ne yaptık, ne yapıyoruz? Duy Beni, bir ayna ve biz de tam olarak onun karşısındayız. Kendimize bakıyoruz, kendimizi izliyoruz…

“Önce kraliçenin soytarıları gelir yanınıza. Sizi sırtınızdan vurup eğlenirler. Utancınız onların küçük zaferleri olur. Siz zayıflığınızı gösterdikçe hor gören bakışlarıyla yaralarınızın üstüne daha çok tuz basarlar. Sonra sahneye kraliçe girer. “Neden?” diye sormak istersiniz. Bunu bana, bize neden yapıyorsunuz? Cevapları basittir oysa. “Ben istediğim için der, yetmez mi? ” Diğerleri de susar. O zaman anlarsınız ki bu yolculukta yapayalnızsınızdır. Ve artık iki seçeneğiniz kalmıştır. Ya onlar gibi kaderini kabullenmiş bir korkak gibi yaşayacaksınız ya da bu güç oyununu onların kurallarıyla oynayıp kendiniz olarak ayakta kalacaksınız. Ben ikincisini seçtim. Artık düşmeyi biliyorum, kalkmayı da öğreneceğim. Bu zorbalara boyun eğmeyeceğim.”

Statü. Hiyerarşi. Zorbalık. Değişim. Ve başkaldırı… Daha iyi nasıl anlatılabilirdi?

Duy Beni Karakterleri

Hikayeden önce karakterleri tanımamız daha iyi olacaktır. Ekim, orta alt sınıfa mensup genç bir kız. Akranlarının birçoğu gibi büyük hayalleri, üst sınıfa duyduğu hayranlık göze çarpmıyor. Olabildiğince kendi hâlinde bir kızımız. Annesi, en yakın arkadaşı Leyla ve okuluyla kurduğu küçük ve sakin bir dünyası var. Anladığım kadarıyla baba problemi yaşayan bir karakter. Ana odağımızda bir nevi baba problemi zaten. Birçok karakter bu konuda birbirleriyle benzeşiyor. Ekim, babası tarafından terk edilmiş, eksik büyümüş bir çocuk. Bu yüzden annesiyle güçlü bir bağ kurmuş arasında. Ayrıca dizide duvarları en kalın olan ve gardını en iyi almış karakter de kendisi. İyi ve kötü ayrımı, toplumun öğrettiği iyi ve kötüye oldukça yakın. Mücadeleci biri Ekim.

Ekim’in en yakın arkadaşı Leyla ise, üst sınıfa özenen onlar gibi yaşamanın hayalini kuran hatta sosyal medyada kendine böyle bir dünya yaratıp “onlardan” biriymiş gibi davranan bir diğer kızımız. Hırsları, hayalleri ve tutkuları var. Ve bu üç şey, hikayemizin karakterlerinden biri olan Kanat’ta toplanmış durumda onun için. Ona hayran, ona takıntılı. Onlar için herhangi bir gün olan bir günde, Leyla’nın geçirdiği kaza, hem Leyla’nın hem Ekim’in hem de direksiyonun başındaki palyaçoyu ve onu oynatanların hayatını tam anlamıyla değiştiriyor. Dark Side’a geçiş söz konusu diyebiliriz.

Leyla’nın geçirdiği kaza, mahalledekilerin hayatını yavaş yavaş şekillendirmeye başlıyor. Bu şekillendirmenin baş rol oyuncularından biri mahallenin ağır (!) abisi Halil’den kaynaklanıyor. Kazaya şahit olan ve Leyla’ya çarpan arabayı takip eden Halil, sürücünün Gerçek Kolej’ine girdiğini ve o okuldan biri olduğunu görüyor ve hesap soruyor. Ama ne hesap. Burayı bir kenara not edelim, bu noktaya tekrar parmak basacağız.

Bekir. Dizinin eğlence, güldürme kısmını karşılıyor. Kendisinden Elite-Christian kokusu alan tek ben olamam. Yılışıklığı, espri seviyesi ve ve ve boşboğaz oluşu. Tam anlamıyla Christian değil mi?

Biraz da diğer taraftan bahsedelim. Kanat, Melisa, favorim olan Ozan, Dağhan ve Aziz’den.

Kanat ve Aziz, kardeşler. Bu tam anlamıyla bir kardeşlik mi, baba kaynaklı bir kardeşlik mi henüz öğrenemesek de kardeş olduklarını izledik. Baba figürümüz, öfke kontrolü olmayan şiddete meyilli bir karakter. Kendi kurduğu bir düzen var. Güce aşık, zayıflığa tahammülü yok bu sebeple oğlu Aziz’e katlanamıyor. Çünkü Aziz, sakin, içine kapanık kendi hâlinde yaşayan genç bir adam. Büyük oğlu Kanat gibi değil. Karanlıklar Prensi olarak anılmıyor, kimse ondan korkmuyor veya kimse ona hayran değil. Tam aksine Aziz görünmeyen biri. Bir hayalet.

Kanat ise, bana göre babasının oğlu. Evde yaşadığı alt-üst ilişkisini okulda gösteriyor. Gücü, kendinden daha güçsüz olanlara yetiyor sadece. Okul arkadaşı Dağhan’a fiziksel, Ekim’e psikolojik şiddet uyguladığını gördük. Babası, Kanat’ta büyük bir özgüven eksikliği yaratmış. Dışarıdan bakıldığında güçlü, soğuk, karanlık biri olarak görünse de aslında bir zavallı. Üzgünüm kızlar, şiddet failini güzellemeyeceğim.

Gel gelelim, okulumuzun sahibi kızı Melisa’ya. Ne derler, babasının prensesi, gerçek bir kraliçe. Blair Waldorf ekolünden gelen üstüne biraz Lucrecia Montesinos Hendrich serpiştirilmiş ben merkezli, narsist, şımarık ve takıntıllı bir kızımız. Okulun gözdesi, sosyal medyadaki influencerlardan biri, kız grubunun kraliçe arısı ve babasının gözbebeği. Etrafındakileri kuklası gibi olarak gören gerçek bir arkadaşı ya da ilişkisi olmayan genç bir kız. Babası ile bile doğru düzgün bir ilişkisi yok. Aralarındaki bağ çok zayıf. Evet, evet o noktaya geldik. Kanat, Aziz, Ekim ve Melisa aynı çemberin etrafında tam bu noktada buluşuyorlar. Baba problemleri birbirinden ayrı olsalar da temelde baba figürünün eksikliği karakterlerimizin zayıf noktalarını oluşturuyor.

Ve Ozan. Tam anlamıyla zorba. Şiddet göstermekten de şiddeti izlemeyi de eğlence olarak görüyor. Burslulardan nefret ettiği, onları aşağıda gördüğü de aşikar. Salt bir çizgisi var ve dizinin belirgin kötülerinden ne yazık ki. Gücünü nasıl ve ne şekilde gösterdiğinin hiçbir önemi yok. Sizi zayıf görüyorsa kelimeleriyle de beden diliyle de zehirleyebilir. Hatta sınırı aşıp özel alanınızı bile ihlal edebilir. Ozan, Kanat’la aynı takımda gibi görünse de aslında Kanat’tan haz almıyor ve onu rakip olarak görüyor. Ama ikili oynamaktan da vazgeçmiyor tabii. Erkek grubunda da bir hiyerarşi söz konusu. Kanat, kral. Ozan onun hemen altında. Diğerleri, isimsiz askerler. Güç kimdeyse, onun yanındalar denilebilir. Ozan’ın zayıf karnı, belki de Kanat’tan nefret etmesinin tek sebebi ise Melisa. Melisa’dan hoşlanıyor. Ondan çekiniyor. Yanlış olarak görünmekten korktuğu tek kişi de Melisa’nın ta kendisi.

Bir de Hazal’ımız var. Kanat’ın sırdaşı. İyi ve kötü arasındaki köprü. Gizemli bir yanı var Hazal’ın. Kanat’ı en iyi tanıyan kişi o. Babası ile olan ilişkisini, Kanat’ın aslında iyiye evrilebilecek biri olduğunu da şu an için bir tek o biliyor.

Bir de öğretmenlerimiz var. Ziya Hoca, Fikret Müdür, Bahar Hoca ve yeni edebiyat öğretmenimiz; Selim.

En iyi tanıdığımız karakter Fikret oldu. Kötülüğü ört bas ettiğini gördük. Halil’i kelimenin tam anlamıyla satın alıp Leyla’nın kan parasını öderken kazaya şahit olan Ekim’i de okula burslu olarak alarak yakınında tutuyor. Dostunu yakınında tut, düşmanını daha yakın taktiğini bilir misiniz? Bu o işte. (Ay sınavla alındı falan filan demezsiniz inş)

Duy Beni’deki Metaforlar

Biraz da, metaforlardan bahsetmek istiyorum ben. Örneğin, palyaço maskesi. Palyaço nedir? Ne anlatır? İnsanları eğlendirir, güldürür. Bir nevi şaklabanlık yapar. Ziya Hoca’nın da, panik içinde yaptığı şey Kontrol Odası’ndakileri eğlendirmekten başka bir şey değildi. Peki, sadece bu mu? Palyaço fobiniz var mı? Benim var. Yalnız olmadığımı da biliyorum. Makyajla yapılmış daimi bir gülümseme, kestirilemez ve güvenilmez oluşları yeterince ürkünç kılmıyor mu onları? Hele bu bir maskeyle işlendiyse yüze. Daha da korkutucu değil mi? Bir maske var. Onun altında kim saklanıyor bilemiyoruz. Herkes şüpheli, herkes fail olabilir düşüncesi insanı delirtmez mi?

Duy Beni işte tam olarak bunu anlatıyor. Güzel yüzler, ışıltılı hayatlar, kahkahalar altında saklanan şiddeti, zorbalıkları, boyun eğmeleri. Herkes fail, herkes kurban hikayede. Her karakter duyulmayı bekliyor ama buna ne yüzlerindeki maske ne de kulaklarını tıkadıkları elleri müsaade ediyor.

Senaryo Nasıl İlerler?

Ufak tefek teorilerime de gelirsek, Kontrol Odası’ndakilerin Melisa, Kanat ve Ozan olduğunu düşünüyorum. Ziya Hoca’ya maske taktırmalarındaki sebepte sahteliği olabilir. Telefonuna gönderilen mesaj, anma töreni esnasında Ece’nin ağlaması Ziya Hoca’nın öğrencisiyle bir ilişkide olduğunun göstergesi bence.

Palyaço maskesini Kanat’ın dolabına saklayan Dağhan, Aziz’in kuklası olabilir gibi geliyor. Çünkü bence Aziz sakinliğinin arkasında karanlık birini saklıyor. Babasına da abisine de öfkeli. Abisi gibi olmak istiyor ama babası dahil kimse onu görmezken bunu yapabilmesi mümkün değil. Belki de bu yüzden Kanat gibi davranıp onun kimliğine bürünerek Leyla ile konuşuyor. Ve öyle ya da böyle karakterlerin birbirlerinin çemberine girmesine sebep oluyor.

Kim bilir?

Duy Beni 1. bölümü izlemek için tıklayın.