Wattpad Erişim Yasağı
Wattpad, 2006 yılında Allen Lau ve Ivan Yuen tarafından kurulan, ücretsiz global bir hikaye yazma ve okuma platformu olarak hayatımıza girdi.
Hem ülkemizde hem dünyada özellikle genç yazarların keşfedildiği platform birçok yazarın kitaplarının yayımlanmasını sağladı. Kitaplarını okuyucuyla buluşturan birçok yazar, kitaplarının sinema filmlerine uyarlamasını da başardı. Genç yeteneklerle tanışmamızı sağlayan Wattpad kullanımı açısından Türkiye dünyada 3. sırada yer alıyor.
Temmuz ayında Ankara 10. Sulh Ceza Hakimliği kararıyla erişime kapatılan Wattpad’in açılması konusunda henüz bir gelişme yok. Wattpad’ten gelen dönütler, karşı bir mahkeme açılmaya çalışıldığı fakat cevap alınamadığını söylüyor.
Erişim engeli kararından sonra başta platformun kullanıcıları olmak üzere birçok kişiden erişim yasağına tepki gelmişti. Yasağın ilk anından itibaren Wattpad kullanıcıları, X üzerinden tepkilerini göstererek çeşitli taglarla gündeme gelerek erişim yasağının kaldırılmasını istediklerini bildirmiş yetkililere seslenmişti.
Kararın ardından ilk tepkilerden biri İfade Özgürlüğü Derneği’nin (İFÖD) kurucu üyelerinden Prof. Dr. Yaman Akdeniz tarafından gelmişti. Akdeniz, X hesabından
“Meşhur okuma ve yazma platformu Wattpad’i herhalde dünyada erişime engelleyen ilk ülke olduk.”
paylaşımını yapmıştı.
Milletvekilleri, yazarlar ve oyunculardan gelen tepkiler ses getirmeye devam etti.
Tepkilerin ardından Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, NTV yayınında online kitap okuma ve yazma uygulaması Wattpad ile ilgili açıklamalarda bulunmuştu. Göktaş, Wattpad’in Türkiye’de temsilciliği olmadığına vurgu yapmış, çocukların cinsel istismar, şiddet ve zorbalık gibi temalara maruz kaldığını dile getirerek erişim engelinin sebeplerini açıklamıştı.
Açıklamanın tamamı için;
Açıklamaların ardından tepkiler gelmeye devam etti. Kullanıcılar yaşanan sorunun çözülmesi için Wattpad ile iletişime geçerken sosyal medya üzerinden seslerini duyurmayı sürdürdüler.
Ne İzledik Ekibi olarak yaşanan süreçle ilgili düşüncelerini yazar, senarist ve oyunculara sorduk.
Oyuncular, senaristler, yazarlar ve Wattpad kullanıcıları erişim yasağı hakkında ne düşüyor?
Yaptığımız röportajlar ve görüştüğümüz isimlerin erişim yasağıyla ilgili cevaplarını bir araya getirerek #WattpadeÖzgürlük hareketine katkıda bulunmak istedik.
Pınar Bulut (Senarist)
“Birebir takip ettiğim bi’ platform değil açıkçası. Ama fikirlerin, hikayelerin özgürce ifade edildiği hangi platform olursa olsun, yasak getirilmesi kanıma dokunuyor artık. Dünyada ilk ve tek ülkeyiz üstelik Wattpad’e yasak getiren, ne kadar utanç verici. Hitap ettiği yaş grubunu ve dinamiklerini düşündüğümüzde daha da acı verici hale geliyor durum. Özellikle 15-25 yaş arası kesimin okuma yazma pratiğine çok katkısı olduğunu düşünüyorum çünkü Wattpad’in. Ayrıca kültürel bir üretim alanı orası, ne diziler, ne kitaplar çıkardı bugüne dek, ayıptır. Neyse sloganlar atmaya başlamadan bitiriyorum cevabımı.”
Dilara Pamuk (Yazar, Senarist)
Wattpad, yeni kalemlerin hem okurlar hem de yayınevleri tarafından keşfedilmesi için önemli bir aracı. Bugüne kadar bu platformda yolculuğuna başlayan onlarca eser basıldı, dizilere ya da filmlere uyarlandı. Hakkında çeşitli tartışmalar devam etse de Wattpad’in kendini kanıtlamak isteyen yazarlar için ve ücretsiz bir şekilde kitaba ulaşmak isteyen okurlar için faydası yadsınamaz. O yüzden bu erişim engeli kabul edilemez. Bu, sanatsal ifade özgürlüğüne ket vurmaktır.
Bugün sansürün sanatın hemen her alanında zaten karşımıza çıktığı yetmezmiş gibi, ayrıca bu kısıtlamalar, birçok kişinin ve özellikle de genç neslin hevesini kırıyor. Çünkü bugün kendi kendinize bilgisayarınızı açıp yazdığınız bir romanı, herhangi bir yayınevine gönderdiğinizde derhal dönüş almanız ya da bir okur kitleniz yokken olumlu dönüş almanız çok da mümkün olmuyor. Elbette istisnaları vardır, fakat genellikle olan bu. Hâl böyleyken Wattpad’de ilk okur kitlesini oluşturmak, birçok yazar için çok önemli.
Muhakkak, birçok yerde de karşımıza çıkabileceği gibi, Wattpad’de de özellikle belirli bir yaş kitlesi için “zararlı” diyebileceğimiz veyahut yaştan da bağımsız olarak, evrensel hassasiyetlere dokunan içerikler vardır ve fakat bunun önüne geçmenin yolu “yasak” olmamalıdır diye düşünüyorum.
Uzun da bir zaman geçmesine rağmen, bu konuyla alakalı bir gelişme olmaması mağduriyeti arttırıyor. Ve alternatif bir platformun olmayışı, yazarların ve okurların elini kolunu bağlıyor. Dilerim bir an evvel bu mağduriyet giderilir.
Nightmare (Okur)
Birlik ve beraberliğe ihtiyacımız olduğu gibi kafamızı dağıtmaya en çok ihtiyacımız olan şu günlerde Wattpad’in engellenmesi nasıl bir bahtsızlıktır bilemiyorum. Sürecin başından beri muhatap biriyle konuşmayı bırakın, şu 3 aylık süreçte Ne Oluyor? Ne Zaman? Sorularına bir türlü cevap bulamıyoruz.
Metrekaresinde en az bir torpilin yaşandığı canım memleketimin yaratıcı insanları derdini nerede anlatsın? Fahiş fiyata kitap alamayan okuyucu, kafasını dağıtmak için ne yapsın?
Bizim ülkemiz Muasır Medeniyeti yaşıyordu da tek ahlaksızlık Wattpad’de mi dönüyordu acaba, biz mi kaçırdık diye düşünmüyor değilim.. Yapmayın! Etmeyin! Engeller bu işi çözmez. Ebeveynlerin sorumsuzluğunun faturasını herkese kesmeyin. Bırakın insanlar ücretsiz bir platformda hikayelerini anlatabilsinler..
Sansürsüz günlere…
Gürberk Polat (Oyuncu)
İnsanın kendini keşfetmek üzere yola çıktığı kendi yaratıcılığını ifade edebileceği ve dönüştürebileceği bir mecrayı tamamen erişilemez kılmak bence büyük bir haksızlık. Daha yaratıcı ve yapıcı çözümler olduğunu düşünüyorum.
Prongs (Yazar)
Korkunç günlerden geçtiğimizi bir kere daha hatırlatmaya gerek olmadığını düşünüyorum, kadın cinayetleri artık görmezden gelenlerin bile başlarını çeviremeyecekleri bir hızla işlenirken bu işin sorumluları, engelleyebilecek kurumlar çözüm olarak erişim engeli getirmenin yeterli olacağını düşünüyor. Oysa bu internet sitelerinden çok daha büyük sorunlarımız var, cezasızlık iklimi gibi.
Kaldı ki bu sansür sevdası kadın cinayetlerinden çok uzak bir noktada, kısıtlayıcı bir nedenle başlamıştı. Kendi düşünce yapılarına değer yargılarına ters düşen her platformu yasaklamanın çözüm olduğunu düşünenler tarafından yönetildiğimiz günlerdeyiz.
Birkaç ay önce gelen sosyal medya yasaklarının belki de ilk adımı Wattpad’in kapatılması ile başladı. Kapatılmasından günler önce başlanan bant daralmanın bile sebebinin söylenmediği teknik bir aksaklık olarak tahmin ettiğimiz günler bir anda siteye ülkemizde erişimin engellenmesi ile bu sansürün ilk ayağını yaşadık. Resmi açıklama için bile hukukçu kovaladık, kendimizce sebepler aradık.
Yaşanılan ekonomik sıkıntıların içinde, bir kitap almanın, arkadaşlarla içilebilecek bir kahvenin bile lüks sayıldığı ya da kahve içebildiğin için sana “zengin” etiketinin yapıştırıldığı bugünlerde ücretsiz kitap okuma platformuna getirilen bu engel, gençleri zaten boğuldukları düzende üstlerine bir kürek de umutsuzluk atmaktan başka bir işe yaramamıştır.
İçerik ayırt etmek, “ama” ile başlayan cümleler kurmak bu yasağı meşrulaştırmaktan başka bir işe yaramaz. İfade ve düşünce özgürlüğü her ne kadar bu günlerde uzaklaşmış da olsak, katılmasak da (bu durumda okumasak da) herkesin yazma ve okuma hakkına saygı duymak ve savunmaktır.
Çözüm hiçbir zaman yasakçı bir zihniyeti savunmak ya da sineye çekmek değildir. İnsanların kendilerini ifade etmeyi seçtikleri hiçbir yola engel konamaz. 21. yüzyılda zaten sahip olduğumuz haklarımızı “çocuklarımız için” kisvesi altında istismar vari bir manipülasyonla kaybetmeyeceğiz.
Dünyamızın ve ülkemizin içine düştüğü şiddet çağının getirdiği korkuların hepimizin DNA’sına işlendiğini biliyorum. Bize bu korkuları yaşatan faillerin sebebi hiçbir zaman sadece bir kitap, bir oyun ya da bir platform değildir. Şiddet ailede başlar, eğitimli ebeveynler, öğretmenler, okuyan, araştıran, doğruyu yanlışı akıl süzgecinden geçirebilen bireyler bu çağın en büyük düşmanıdır.
Birkaç internet sitesini kapatmaktan, yaşamaya çalışan gençlerin ayaklarına bir zincir daha vurmaktan daha fazlasını yapmamız gerekiyor. Bugün çocuklar için yapılan eylemlerin hiçbiri onları daha güvenli bir ülkede, daha iyi şartlarda yaşamalarını, daha temiz okullarda eğitim görmelerini sağlamıyor.
Unutmamalıyız ki özgür ve güvenli bir ülkenin yolu sansürden ve baskıcı bir düzenden geçmez.
Hakan Bonomo (Senarist)
Bu ve benzeri özgürlüğümüzü engelleyen tüm yasak, sansür ya da kısıtlamalardan tüm hücrelerimle nefret ediyorum. Her projemde de bağıra çağıra bunları yazmaya, söylemeye devam edeceğim.
Ata Artman (Oyuncu)
Kendimizi ifade edebildiğimiz ve insanlara ulaşabildiğimiz platformlara erişim engeli getirilmesini doğru bulmuyorum.
Serpil Altın (Yapımcı, Yönetmen, Senarist)
Yasaklara ve göz altında yaşamaya olan nefretimizi filmimizde kusmaya çalışmış bir ekip olarak sansürün her çeşidine her zaman sonsuz karşıyız ve kabul edilemez görüyoruz.